بازدهی رویایی تا سراب ETF ها!
به گزارش مجله پیوند، صندوق های سرمایه گذاری دولت یا همان ETF ها یکی از پرحاشیه ترین موضوعات بازار سرمایه در سال گذشته بود، صندوق هایی که در ابتدا بازدهی رویایی داشتند، اما در نهایت به روز هایی رسیدند که زیر قیمت روز عرضه معامله می شدند و حتی ارزش آن ها به نصف رسیده بود. صندوق هایی که قرار بود توزیع ثروت نمایند، اما سرمایه های مردم با کاهش ارزش آن ها، از بین رفت.
به گزارش ایسنا، در روز های رو به اوج بازار سرمایه بود که وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب ETF از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست بانکی و بیمه ای، صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم خودرویی و فلزی باشد. دولت بنا داشت تا به جامانده سهم خود در بعضی بانک ها، بیمه ها، پالایشگاه ها، شرکت های خودرویی و فولادی را در بازار عرضه و از این طریق سهام خود را به مردم واگذار کند. این صندوق ها با 20 تا 30 درصد تخفیف به مردم واگذار شد و هر ایرانی دارای کد ملی میتوانست خریدار آن ها باشد.
بازدهی رویایی دارایکم
در این راستا صندوق اول با نام دارایکم در اوایل تابستان عرضه و در سوم تیرماه قابل مقایسه شد. در واقع وزارت امور مالی و دارایی به وسیله این واگذاری، به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران، به جامانده سهام خود در بانک های ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمه های البرز و اتکایی امین را واگذار کرد.
در پذیره نویسی صندوق دارایکم بیش از چهار میلیون نفر مشارکت کردند. صندوقی که هم راستا با روز های صعودی بازار سرمایه، بازدهی چشم گیری داشت و تا 200 درصد سود هم پیش رفت.
توزیع ثروت یا سوخت سرمایه؟!
تب و تاب دارایکم هنوز نخوابیده بود که سخن از عرضه پالایشی یکم (باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس) به میان آمد. این بار در آن سوی ماجرا وزارت نفت نشسته بود و عرضه صندوق پالایشی یکم با اختلاف بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد کلید خورد و بهانه ای برای ریزش بازار شد!
ماجرا از آنجا آغاز شد که خبر مخالفت وزارت نفت با تشکیل پالایشی یکم و عرضه بلوکی پالایشگاه ها توسط سازمان خصوصی سازی منتشر شد و سهام پالایشگاه ها که سهم های با پشتوانه و عظیم بازار سرمایه هستند ریزش کرد. در آن روز ها شاهد این موضوع بودیم که سهامدارانی که سهامدار سهام پالایشی هم نبودند و سهم های مهمی مانند فولادی یا پتروشیمی در سبد خود داشتند نیز اقدام به فروش سهام خود کردند. فرایندی که باعث شد تقریبا 80 درصد سهام از صف خرید به صف فروش تغییر شرایط دهند!
در هر صورت در نهایت وزرات اقتصاد و وزارت نفت درمورد پالایشی یکم به توافق رسیدند و این صندوق عرضه شد، اما سرنوشتش هیچ شباهتی به دارایکم نداشت. ارزش این صندوق همسو با فرایند نزولی شاخص کل بورس روز به روز کم تر میشد و حتی قیمت هر واحد صندوق پالایشی یکم به نصف قیمت روز عرضه هم رسید! یعنی از 10 هزار تومان به 6000 تومان کاهش یافت و این صندوق درحالی سال را به خاتمه برد که هر واحد آن تنها 8000 تومان قیمت داشت!
این اتفاق درحالی رخ داد که وزیر اقتصاد بار ها تاکید نموده بود که این صندوق فرصت خوبی برای توزیع ثروت بین آحاد ایرانی است و گفته بود: تخفیف 20 درصدی که این صندوق دارد که اگر فردی پنج میلیون تومان پالایشی یکم بخرد، یک میلیون تومان تخفیف خواهد گرفت و در واقع به میزان یک میلیون تومان از ثروت بهره مند خواهد شد.
بر این اساس اعتماد مردم برای خرید این سهام جلب شد و حدود چهار میلیون نفر در پذیره نویسی این صندوق مشارکت کردند، اما شاهد نصف شدن سرمایه خود بودند. زیرا پالایشی یکم در روز های اوج بازار و در قیمت سقف عرضه شد.
عرضه ETF ها ادامه دارد
با این حال در آن روز ها اعلام شد که سومین صندوق نیز عرضه خواهد شد، اما شامل سهام خودرویی و پالایشی نمی گردد و دولت میخواهد باقی مانده سهم خود در بانک ها را عرضه کند. البته احتمالا به دلیل شرایط بازار و ادامه فرایند نزولی که باعث خروج نقدینگی بسیاری از بازار شد پای داراسوم به بورس باز نشد، اما به نظر میرسد فرایند عرضه ETF ها در بازار ادامه داشته باشد.
زیرا در لایحه بودجه سال 1400 آمده بود که واگذاری سهام در قالب صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس (ETF) مشروط به اینکه تشکیل این صندوق ها با مدیریت دولتی برای بلندمدت نباشد و یا عرضه سهام به روش ثبت سفارش در امسال مجاز است. موضوعی که مورد تصویب مجلس نهاده شد و قرار شد سهام شرکت های دولتی در بورس واگذار گردد.
منبع: فرارو